Eén vraag,
vier oplossingen
Met de vraag om de groenzone maximaal te behouden en in relatie te brengen met het achterliggende park wordt de relatie van de schoolsite met dit park, en algemener de omgeving, uiterst belangrijk. Het is echter net deze impact op de omgeving die slechts bij het geselecteerde ontwerp duidelijk naar voor geschoven wordt.
De andere ontwerpen worden daarom kort aangehaald om het geselecteerde ontwerp te duiden in kwaliteiten zoals omgeving en ruimtegebruik.
In een eerste optie wordt de bestaande drieleding van de schoolsite versterkt en in relatie gebracht met het achterliggende park. De schoolsite krijgt op deze manier een middenzone voor gemeenschappelijk gebruik, met een administratief gebouw en een gemeenschappelijke groene speelzone die aansluit op het park (fig.1). Secundair onderwijs en kleuter- en lager onderwijs worden elk aan één zijde van de groene middenzone geplaatst, waardoor er geen contact is tussen de verschillende schoolgebouwen en dus de leeftijdsgroepen. Dit kan zowel als een voor- als een nadeel gezien worden. Het accent van het ontwerp ligt duidelijk op een intern structureren van de schoolsite. De bebouwde, heterogene omgeving van de school wordt nauwelijks in beschouwing genomen.
Bij het ondergronds plaatsen van de extra klaslokalen wordt deze negatie van de omgeving verder doorgedreven. In antwoord op het behoud van de groenzone wordt een louter visuele oplossing gegeven, waarbij de fysieke relatie met het park evengoed verbroken wordt door de speelputten als zou het door gebouwen geblokkeerd worden. Ondergronds zijn de klassen gericht op de lichtputten die ook als speelruimtes dienst doen, waardoor er ambigue verbindingen ontstaan tussen de externe en interne toegangen, bovendien is de relatie van deze inverse paviljoenen met de bestaande bebouwing onbestaand (fig. 2-3).
In een derde keuze worden de nieuwe klaslokalen gespreid over verschillende, kleinere paviljoengebouwen op maat van de bestaande bebouwing. Tussen deze nieuwe paviljoengebouwen bevinden zich verschillende speelzones, die elk een eigen karakter kunnen hebben (fig. 4-5).
Deze paviljoenstructuur biedt mogelijkheden voor diverse eigenschappen van de buitenzones en relaties met de paviljoenen onderling, maar door de uniformiteit van de gebouwen dreigt deze karakterisering van de relaties verloren te gaan. De relatie met de bestaande lagere school en kleuterschool wordt afgeblokt door een ‘groene vinger’ op de site, net zoals de grenzen met de omgeving. De verspreiding van de paviljoengebouwen staat bovendien haaks op de gedachte van compact bouwen.
Deze drie voorgestelde oplossingen negeren in de eerste plaats alle de impact van de site op haar omgeving. Het onderstaande ontwerp bundelt hierbij op een doordachte manier een aantal voorstellen zoals de relatie met de omgeving, compact bouwen en karakteristieke groen- en speelzones.
Een balans tussen zichtbaarheid,
compactheid en poreusheid
Een groot gebouwvolume organiseert de volledige site en de omgeving. Hiermee kijken de studenten buiten de grenzen van de site, en wordt de scholencampus opgenomen in haar ruimere omgeving. Het gebouw correspondeert qua schaal met de omliggende gebouwen zoals het Cultureel Centrum en het Ministerie van Financiën. De campus wordt bovendien ingebed in de naastgelegen parkomgeving (fig. 6). Het ontwerp streeft naar een balans tussen zichtbaarheid van het gebouw tegenover zijn omgeving, compactheid om zoveel mogelijk open ruimte te vrijwaren, en openheid om het contact met de schoolcampus in haar geheel niet te verliezen (fig. 7).
Net als de twee grotere gebouwen in de omgeving maar ook de omliggende villa’s, bewaart het nieuwe schoolgebouw een zekere afstand tot de straat. Dit benadrukt haar eigen statuut. Het nieuwe schoolgebouw krijgt een gezicht langs verschillende zijden en heeft geen achterkant. Het gelijkvloers wordt volledig overgelaten aan gemeenschappelijke functies, zoals de refter, sporthal, labo en administratie.
Een brede doorgang laat toe de hele schoolsite te doorkruisen en een tweedeling van de site te voorkomen. De zijde tegenover de andere schoolgebouwen is door deze doorgang zeer open en heeft toegangen tot zowel de middelbare klaslokalen als de gemeenschappelijke blok (fig. 8).
Daar waar het gebouw het dichtst bij de straat aanleunt komt een publieke toegang die naar de sportzaal en de administratieve functies leidt. Op deze manier is eventueel dubbelgebruik met de omgeving mogelijk. De andere zijde die in verbinding staat met de straat herbergt de toegang tot een ondergrondse fietsenberging en de middelbare school. Alle klassen bevinden zich op de eerste verdieping rond een gaanderij, in verbinding met de gelijkvloerse doorgang en een eigen speelplaats boven op de sportzaal (fig. 9).
De refter bevindt zich aan de parkzijde, de meest ‘rustige’ zijde van het gebouw. Dit benadrukt de relatie tussen school en park. Een inplanting en volumestudie op schaal van de omgeving wordt in dit project gecombineerd met een zorg voor de zichtbaarheid en oriëntatie van het schoolgebouw op maat van de nieuwe scholencampus.